Կովկասյան Լեռնաշղթան, այդ թվում` Հայաստանի ողջ տարածքը բարձր սեյսմիկ ռիսկի տարածաշրջան է: Ըստ ամերիկյան USGS կազմակերպության, վերջին հարյուրամյակում Հայաստանի տարածքում գրանցվել է 113 երկրաշարժ` 5 մագնիտուդից բարձր ուժգնությամբ: Դեռևս թարմ են 1988թ. դեկտեմբերի 7-ին տեղի ունեցած Սպիտակի ավերիչ երկրաշարժի վերաբերյալ հիշողությունները: Իսկ սույն թվականի նոյեմբերին արձանագրված Վանի երկրաշարժը ևս մեկ անգամ շեշտադրեց սեյսմիկ անվտանգության մակարդակի բարձրացման կարևորությունը:

Հարկ է շել, որ Ստանդարտացման միջազգային կազմակերպությունը (ԻՍՕ) մեծ կարևորություն է տալիս սեյսմիկ անվտանգության ոլորտում ստանդարտների մշակմանը: Վերջին տարիներին մեծածավալ աշխատանքներ են կատարվել նոր ստանդարտների մշակման և դրանց միջոցով սեյսմակայուն շինարարության ոլորտում նորագույն տեխնոլոգիաների ներդրման ուղղությամբ:

Մասնավորապես, 2010թ. ԻՍՕ-ն հրապարակեց ԻՍՕ 4866:2010 "Մեխանիկական վիբրացիա և ցնցում. Անշարժ կառույցների վիբրացիա. Վիբրացիաների չափման և կառույցների վրա դրանց ազդեցության գնահատման ուղեցույց" ստանդարտը: Այդ ստանդարտով ցուցումներ են տրվում  կառուցվածքների ամբողջականության և դրանց բնակիչների անվտանգության վերաբերյալ, որոնք բխում են վիբրացիայի չափման և շինությունների վրա դրանց ազդեցությունների գնահատման արդյունքներից: Այդ ստանդարտը կիրառվում է որոշելու համար, թե արդյոք շինության տատանումը կարող է վնասել բնակիչներին և սարքավորումներին կամ ռիսկի ենթարկել կառուցվածքային ամբողջականությունը:

Մեկ այլ ԻՍՕ 18431-4:2007 ստանդարտը վերաբերում է հետցնցումային ազդեցության սպեկտրալ վերլուծությանը, ինչն օգնում է որոշել, թե ինչպես տարբեր բարձր տեխնոլոգիաները` համակարգչի բաղադրիչներից մինչև օդանավեր և ռազմական տրանսպորտային միջոցներ, կարձագանքեն երկրաշարժերից, պայթյուններից, զանազան ներգործություններից և այլ մեխանիկական հարվածներից առաջացող ցնցումներին:

Ենթակառուցվածքների, օրինակ` շենքերի և կամուրջների անվտանգության երաշխավորումն երկրաշարժերից ապահովվում է ԻՍՕ 22762-1:2010 "էլաստոմերային սեյսմապաշտպան մեկուսիչներ" ստանդարտի կիրառմամբ: Այդ ստանդարտով սահմանվում են սեյսմապաշտպան մեկուսիչների  գնահատման մեթոդներ: Սեյսմապաշտպան մեկուսիչները այնպիսի սարքավորումներ են, որոնք օգտագործվում են շենքերում և կամուրջներում սեյսմիկ ակտիվության ընթացքում ճկունությունն ապահովելու և էներգիայի փոխանցումը կառույցին շեղելու համար:

Ստանդարտների ազգային ինստիտուտը, կարևորելով ոլորտային ստանդարտների ընդունման անհրաժեշտությունը, 2009թ. հոկտեմբերին կազմավորեց "Սեյսմիկ սարքավորանք" ստանդարտացման տեխնիկական հանձնաժողովը: Ինստիտուտի մեծ ջանքերի շնորհիվ, ներկայումս հանձնաժողովը ձեռնամուխ է եղել ԻՍՕ 4866:2010 և ԻՍՕ 16587:2004 ստանդարտների մշակմանը, որոնք նախատեսվում է ընդունել ազգային ստանդարտի կարգավիճակով: Վերջինս վերաբերվում է կառույցների տեխնիկական վիճակի մոնիթորինգի աշխատանքային պարամետրերին: Այս ստանդարտներն ունեն կարևոր կիրառական նշանակություն Հայաստանի տարածքի սեյմիկ պայմաններում և կնպաստեն հակասեյսմիկ սարքավորանքի զանգվածային ներդրմանը:

Կայացավ ԱՊՀ Ստանդարտացման, չափագիտության և սերտիֆիկացման միջպետական խորհրդի (ՄՊԽ) նախագահի և ՄՊԽ բյուրոյի պատասխանատու քարտուղարի առցանց հանդիպումը

ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՀՈՒՇԱԳԻՐ

<<ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարություն>>, <<Ստանդարտացման և չափագիտության ազգային մարմին>> ՓԲԸ-ի և <<Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարան (հիմնադրամ)>>-ի միջև

ԱՊՀ Ստանդարտացման, չափագիտության և սերտիֆիկացման միջպետական խորհրդի նախագահ է ընտրվել Ալբերտ Բաբայանը

Ստանդարտների համաշխարհային օր